Genderneutraal opvoeden is een ‘hot topic’. Ineens, of eigenlijk niet zo ineens , hoor je het overal, inclusief wat stevige kritiek. Want mogen meisjes nog wel meisjes zijn? En moeten jongens nu verplicht met poppen spelen? Mag je je kind nog wel gewoon Henk of Marietje noemen?

Kort antwoord; het valt allemaal wel mee. Voor het lange antwoord lekker verder lezen.

Oh, en vandaag met extra veel boekentips. Want boeken zijn leuk!

Genderneutraal opvoeden is niet verplichte beige kleding. Het betekend ook niet dat alle poppen, vrachtwagens en prinsessenjurken het huis uit moeten. Genderneutraal opvoeden is niet dwingen, niet saai, niet sturen en al helemaal niet een ontkenning van een jongens- of meisjes identiteit.

Redelijk recent heb ik een, al zeg ik het zelf, vreselijk leuk artikel geschreven voor Kiind magazine. Via social media kwam daar best wat feedback op en dat snap ik prima. Soms voelt dat inclusieve gedoe alsof je helemaal niets goed meer kan doen. “Mag mijn dochter überhaupt nog wel een meisje zijn.” werd er geschreven. En ja, natuurlijk mag dat. Het is juist niet de bedoeling van genderneutraal opvoeden dat we gaan bepalen hoe onze kinderen zijn.

Nou ja, eigenlijk zei ik het al. Genderneutraal opvoeden is dat we niet gaan bepalen hoe onze kinderen zijn. Qua gender identiteit en expressie dan. Maar ik ben best voorstander van het brede concept. Dat je een kind krijgt en gewoon blij bent dat je een vers individu mag leren kennen en zien ontwikkelen ipv dat je er al meteen labels en kleuren op plakt. Genderneutraal opvoeden is met bewuste aandacht zorgen dat je je kind niet onbewust een kant op duwt qua identiteit.

Oké, oké, ik weet dat ik blijf hangen in filosofisch gepraat. Hoe ziet genderneutraal opvoeden er dan uit?

Eigenlijk zijn het twee onderdelen. Ten eerste ga je er als ouder niet vanuit dat de gender identiteit van je kind (dus wat ze vanbinnen voelen) per se hoeft te matchen met de uiterlijke onderdelen die ze mee krijgen. Ofwel, natuurlijk kan je je kind gewoon Henk of Marie noemen, maar hou wat ruimte vrij voor als ze later een andere keuze maken. Vertel ze over de opties, dan komen ze er zelf wel mee als de behoefte er is.

Ten tweede zorg je dat je kind toegang heeft tot een leuke variatie aan speelgoed, kleding en activiteiten. Dat je in het begin lekker breed selecteert en zodra ze zelf gaan aangeven gewoon je kind volgen.

Weet je, ik wil je even vertellen over mijn eigen, echt wel genderneutraal opgevoede dochter. Ze heet Lilly en ze houdt heel veel van regenbogen, glitters, eenhoorns en prinsessen. Daar is namelijk niets mis mee. Het punt is dat ze opties heeft en dit toevallig haar keuzes zijn. Dat is genderneutraal. De keuzes van je kind volgen.

Wel even een maatschappelijk puntje; we leven in een sterk gegenderde samenleving. Om je kind echt de vrije keuze te geven zal je als ouder daar wel een klein beetje ruimte voor moeten maken. Dus zelf het goede voorbeeld geven en bewust spullen aanbieden. Even wat extra moeite zodat ze weten wat er te halen valt. Dan kan je denken aan de boeken die je voorleest, de films die je samen kijkt en hoe je zelf verteld over de wereld. Als je even denkt in ijs smaken is het idee niet dat je je kind dwingt om vanille of chocolade te eten, maar dat je de uk ook verteld over aardbeien, caramel, citroen, framboos, stracciatella en smurfen ijs. En ze dan vervolgens zelf wat bolletjes laten kiezen. (Nu heb ik zin in ijs, zo terug, even wat Ben & Jerry’s kopen.)

Nu we een beetje grip hebben op wat dat genderneutraal opvoeden eigenlijk is (en vooral wat het niet is) moet ik natuurlijk ook nog uitleggen waarom het dan zo belangrijk is. Want dat is het wel, en niet alleen voor queer kinderen.

Weet je, eigenlijk is het heel simpel uit te leggen; vroeger had je weinig keus qua werk. Je deed wat je ouders deden. Wat je vader een schoenmaker, dan leerde je schoenen maken. Ongeacht hoe (on)gelukkig je wordt van dat gedoe met zolen en veters. Nu doen we dat niet meer omdat we snappen dat kinderen geboren worden met hun eigen talenten en interesses. We vertellen over de vele mogelijkheden om later geld te verdienen en geven ze tijd om het een en ander uit te proberen. Zelfs als volwassene een paar keer wisselen van carrière is tegenwoordig alleen maar positief. Iets met jezelf vinden en zo.

Voelen we de vergelijking al? Die gender rollen, dat is net als dat beroep. We kunnen een kind in roze of blauw dwingen en hopen dat het bij ze past, maar hoe geweldig is het niet als ze zelf kunnen uitzoeken, experimenteren en ontdekken welke kleuren passend zijn?

Tegenwoordig zie je het steeds vaker; ouders die de wereld niet vertellen met welke geslachtsdelen hun kind wordt geboren. Dat kind krijgt dan een neutrale naam en voornaamwoorden (they/them in het Engels, hen/hun of die/diens in het Nederlands) en aan de kleding kan je ook al niets zien.

Dat kan best wel heel extreem voelen. Alsof je je kind een non binaire identiteit aanpraat. Valt gelukkig wel mee hoor. Ook die kinderen wordt verteld over de regenboog aan mogelijkheden en zo rond de vier à vijf jaar zie je dat ze een duidelijk beeld hebben van hun identiteit en expressie. (Dus wie ze zijn en hoe ze er uit willen zien.) De enige ‘bijwerking’ zijn heule autonome kinderen die precies weten wat ze willen en hoe dat moet gebeuren. Sterke karakters en zo. Leuk!

Vind ik dan dat iedereen dat zou moeten doen? Eeeehhh, ja, nee, een beetje, nog niet. Ik denk dat deze gezinnen belangrijke voorlopers zijn. Dat het geweldig zou zijn als we naar een maatschappij toe groeien waarin we geen gender of andere identiteit aannames doen over onze kinderen. Punt is dat we er nu nog niet zijn en helemaal neutraal opvoeden best een heftige keuze is op dit moment. Het is aan elk gezin om te beslissen of ze daar achter staan en of ze dat aan kunnen. Niet iedereen kan op elk vlak vooruit lopen. Soms is het genoeg om elkaar gewoon met een liefdevolle en open blik te bekijken.

The post Genderneutraal opvoeden, wat moet je daar nou weer mee? appeared first on DolleMoeder.