Als we denken aan een typische autist dan denken we vaak aan een kind of volwassene die rare, herhalende bewegingen maakt. Heen en weer wiegen bijvoorbeeld, of met de handen fladderen. Dat bewegen wordt stimmen genoemd en daar wil ik vandaag over praten.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen; iedereen stimt. Ja, jij ook. Jij, ik, je baas en je moeder, iedereen zit regelmatig te stimmen en toch hangt er een behoorlijk stigma aan. Dat mag er van mij wel eens vanaf.
Eigenlijk gaf ik net al een prima beschrijving maar we gaan er toch wat dieper op in. Stom genoeg is het gedrag, eenmaal beschreven of voorgedaan, voor vrijwel iedereen herkenbaar maar is de naam “stimmen” heel onbekend. Zelfs, tot mijn grote frustratie, bij professionals.
Stimmen is een afkorting en vertaling van “self stimulating behaviour”. In het Engels wordt dat “stimming”en in goed Nederlands dus stimmen. Hoe het er uitziet is enorm gevarieerd, het is een beweging of een geluid wat herhalend is en geen praktisch doel heeft in de gegeven situatie. (Dus heen en weer wiegen op je stoel kan stimmen zijn, maar als je het doet om een kind in slaap te wiegen is het dat niet.) Ook zijn er visuele stims. Kijken naar bewegende glitters bijvoorbeeld. (Lavalamp!)
We (her)kennen het gedrag vooral bij mensen met autisme. Toegegeven, die hebben vaak (maar lang niet altijd) relatief grote stims. Bijvoorbeeld woorden of klanken herhalen, het eerdergenoemde wiegen, flapperen met de handen en soms zelfs een soort dansen.
Toch is stimmen niet iets wat alleen autisten doen. Het is vrij bekend onder alle neurodiverse mensen. (“ Neurodivers ” betekend iedereen met ASS, ADHD, HSP, HB enz. Iedereen met een hoofd wat anders werkt dan diegenen die we compleet willekeurig als de norm hebben gekozen.) Ik roep al een tijd dat iedereen stimt. Sterker nog, ik heb wel eens een vergadering aan mensen in een existentiële crisis gegooid door het rijtje af te gaan en hun stims te benoemen. (Voor je boos wordt; deze groep had een fijne persoonlijke crisis dubbel en dwars verdient.)
Met een pen klikken, met je vingers tikken, met je been wiebelen, in een kampvuur staren, met je voet friemelen, op je pen kauwen, constant je keel schrapen, kauwgom kauwen, nagels bijten en met je (baard)haar spelen zijn allemaal voorbeelden van stimmen. Welke doe jij?
Stimmen is een manier om met (een gebrek aan) prikkels en/of stress om te gaan. We doen het om bijvoorbeeld met frustratie, grote blijdschap, angst, verdriet of verveling om te gaan. Door de beweging stellen we onszelf gerust. De bekendheid en de herhaling er van zijn kalmerend en zo verwerken we onze emoties beter. Simpel als dat.
Mijn persoonlijke theorie is dat hoe minder je verbaal uiting kan geven aan je emoties hoe groter de behoefte is aan een stim. Waarschijnlijk zien we het daarom ook vaker bij mensen met ASS, met name diegenen op het spectrum die non-verbaal zijn.
Stel je eens voor dat je in een vergadering zit waarin het belangrijk is dat je rustig overkomt. Stel je dan ook eens voor dat je boos bent. Wel eens meegemaakt? Zat je toen met je voet te tikken of moest je pen het ontgelden?
Mijn kind stimt. Mijn kind heeft een vrij grote en zichtbare stim en daar wordt ie nog best regelmatig voor veroordeeld. (Die groep die ik geheel verdient in een existentiële crisis heb geschopt? Dat is wat ze aan het doen waren.)
Ik wil stimmen normaliseren. Het gedrag en het woord. Elke keer als ik met een zorgverlener te maken heb die er nog nooit van gehoord heeft vraag ik me af hoe diegene dan in vredesnaam mijn kind moet helpen.
Ik heb ook een stim. Langzaam leer ik dat ik mijn hele leven bepaalde bewegingen onderdruk. Dat was nodig om geaccepteerd te worden maar ook ontzettend jammer omdat ik mijzelf een prima en gezonde manier van prikkelverwerking ontzeg. Het normaliseren van stimmen helpt iedereen.
Dus kom maar op. Wat is jouw stim? En doe je het alleen als er niemand bij is, of heb je ook een versie voor de buitenwereld?
Een laatste stukje voor ouders van kinderen met een duidelijke stim. Laat ze. Ga het alsjeblieft niet afleren en zeker niet afstraffen. Stimmen is goed en het onderdrukken ervan zorgt dat we de bijbehorende emoties ook gaan onderdrukken.
Heeft je kind een grote en onhandige stim? Verzin dan een praktische oplossing. Wel in de gang, niet in de keuken. Misschien kan het even uitgesteld worden tot na het eten of in de auto vervangen door een kleinere stim. (Friemel speelgoed kan helpen.) Als jouw stimmende kind zich gesteund en geaccepteerd voelt zullen ze ook zelf met prima oplossingen kunnen komen.
Soms zijn er stims die problemen opleveren. Hoofdbonken of schreeuwen bijvoorbeeld. Stims waarmee een kind zichzelf pijn doet of anderen laat schrikken. Dan moet je als ouder bijsturen. Maar hou het dan ook echt bij bijsturen in plaats van verbieden. Zoek alternatieven en oplossingen. (Hoofdbonken op een kussen, schreeuwen in het bos, springen op de trampoline, dat soort dingen.)
Oh, en de oordelende omgeving? Daar heb ik ook een fijne tip voor; Die mogen een fidget spinner naar hun hoofd. Ninja ster style. (Oké, niet echt maar je hebt van mij bij deze toestemming om je tong heel ver uit te steken.) Ja, of doe wat ik deed en wijs ze op hun eigen stim. Heb je meteen een tijdje geen last meer van ze terwijl ze hun hele leven opnieuw evalueren.
The post Ik stim, jij stimt en wij stimmen allemaal! appeared first on DolleMoeder.
Naam
Reactie
Dankjewel voor je reactie!