Dat je kind dan valt, huilend naar je toe rent en na een kusje op de pijnlijke plek vrolijk weer weghuppelt. De grootste tovertruc in opvoedland, een kusje als pijnstiller. Het lijkt totaal belachelijk en toch werkt het voor klein en soms zelfs groot zeer.

Volgens mij is het ook heel universeel, iets van alle tijden en culturen. De vorm veranderd misschien een beetje, een aai er op, even blazen, maar het principe blijft gelijk. Ik ken bijvoorbeeld een gezin waar ze “een koekje er op” doen. Zo wordt een zielige knie op verschillende manieren magisch opgelost door liefhebbende ouders. Wat is dat toch?

Er zijn ouders die beweren dat de pijn dan niet echt was. Als het met een imaginaire oplossing verdwijnt dan zal het leed ook wel ingebeeld zijn. Een voorbeeld van hoe die gemene kinderen hun ouders manipuleren door verdriet te veinzen.

Ik doe altijd heel erg mijn best om dat soort ouders geen klootviolen te vinden. Naar alle waarschijnlijkheid zijn ze zelf ook zo opgevoed en weten ze gewoon echt niet beter. In het kader van karma slik ik mijn oordeel maar weer in.

Kinderen manipuleren namelijk niet. In ieder geval niet op de negatieve manier waarop we de term zien. Verdriet is altijd echt verdriet, ook als het snel over is. Bij jezelf schrijf je een plotse vlaag van melancholie ook niet af als nep of betekenisloos.

Dat een kind gedrag vertoont om een bepaald effect te bereiken maakt het geen manipulatie, eerder communicatie. Een baby die huilt om aandacht of veiligheid is niet anders dan een volwassene die vraagt om een knuffel.

Eeeehhhh, nee. Niet helemaal nee. Dat gezegd hebbende vind ik dat veel dingen die wij onder een placebo effect scharen dat helemaal niet zijn. Het placebo effect gebeurt wanneer iemand zo veel vertrouwen heeft in een geneesmiddel of behandeling dat die een positief effect heeft, terwijl de behandeling of pil niets doet op het fysieke vlak.

De lijnen worden vaag hier, toegegeven, maar ik denk dus werkelijk dat een kusje of dergelijke behandeling géén placebo is. Dat het wel degelijk een fysieke uitwerking heeft.

Begrijp me niet verkeerd, het placebo effect is een krachtig en vaak positief iets. Toen ik me jaren geleden eens heel ellendig voelde omdat ik een drankje te veel gedronken had op een festival, overtuigde een vriend me er van dat als ik een zoet broodje zou eten, ik me beter zou voelen. Het werkte en toen ik hem later naar een uitleg vroeg gaf hij toe dat het een placebo ‘pil’ was. Toch was ik blij met mijn behandeling, ik was immers van het nare gevoel af.

Even een tussenstukje wat uiteraard achteraf belangrijk gaat blijken. De mens is een sociaal dier. Wij horen in groepen te leven en zelden alleen te zijn. Een enkel mens had gedurende het grootste deel van onze evolutie weinig kans op overleven. De banden binnen een groep zijn belangrijk en dienen dan ook sterk te zijn.

Ons naakte lijf kent weinig gereedschappen (klauwen bijvoorbeeld) om mee te overleven, behalve ons brein. Het is onze intelligentie die ons een gevaarlijke soort maakt. Maar ook die stelt weinig voor als we alleen zijn. Het denkvermogen geeft ons de mogelijkheid tot grotere samenwerking en dat geeft weer eindeloos veel opties. Het is de hele reden waarom we een taal hebben ontwikkeld.

Het is niet een grote gedachtesprong dat we bij gebrek aan een sociale band stress ervaren en juist daartegenover bij aanwezigheid van die band rustig en veilig zijn. Met alle lichamelijke gevolgen van dien.

Van alle sociale verbintenissen die we aangaan is de ouder-kind band de meest diepgaande. Wanneer we klein en hulpeloos zijn zien we onszelf als één met de primaire hechtingsfiguur. (Meestal de moeder, maar niet altijd.) Naarmate we ouder worden veranderd de dynamiek, maar niet de kracht en diepgang. Als tragisch voorbeeld zie je hoe moeilijk kinderen van disfunctionele ouders het hebben om los te komen.

Kortom; een kind wat zich gekoesterd weet in de liefde van haar ouders voldoet aan een diepe, instinctieve, voorwaarde om veilig te zijn. Het kusje wat we geven is niet zomaar een kus, het is de uiting van een verbintenis en alles wat daarmee samen gaat. Het is een korte manier om over te brengen dat je veilig bent, geliefd, sociaal, gesteund en onderdeel van een groter geheel. De stresshormonen die zijn ontstaan na de schrik en pijn verdwijnen en daarmee ook het nare fysieke gevoel. Het kusje er op heeft zijn werk gedaan, het kind is bevestigd in haar plaats en het spelen kan weer verder gaan.

Zijn we eenmaal groot, dan leven we helaas niet meer zoals het hoort. We hebben onze stam ingeruild voor een relatief klein gezin. Te klein om echt aan onze sociale behoefte te voldoen. We staan uit verbinding met een hoop ellende als gevolg.

Ik wil nu niet beweren dat mensen die in een stam leven nooit ongelukkig zijn, maar de enorme hoeveelheid depressies, burn-outs en aanverwante ellende die wij meemaken is geheel uit proportie. Zonder de hechte groep staat ons lijf in stress modus. Er is continu gevaar want een mens alleen kan niet. Zelfs al heb je het geluk om een hele fijne partner te hebben, dan spenderen we het grootste deel van de dag apart!

Natuurlijk worden we dan ziek! De arrogante, moderne, mens die denkt het voor elkaar te hebben. Met vaatwasser, spelcomputer en vakantie naar de zon. Dat is niet zoals het hoort, dat is juist wat ons zo ellendig maakt. En maar neerkijken op de ‘onbeschaafde’ mensen, denkende dat wij de top van evolutie zijn.

Weet je wat ik nodig heb? Een stamgenoot die mij een kusje er op geeft. Een kusje op mijn ziel.

The post Kusje er op! appeared first on DolleMoeder.