Blogopmaak

Ouderwetse opvoedkunde: instincten deel 1

DolleMoeder • 15 april 2016

_DSC0181Ik weet nog dat ik op jonge leeftijd inzag dat mensen een diersoort zijn. Vlak daarna zag ik in dat de meesten van mijn leeftijdsgenootjes dat niet vonden. Een flink aantal volwassenen ook niet.

“Er zijn dieren en mensen.”  werd er gezegd, en toch is het zo. Geen kwestie van mening maar een kwestie van feit. Wij zijn dieren. Aapachtige zoogdieren. Groepsdieren. Prooidieren.

Ook hebben we, vanuit onze dierlijke aard, nog een aantal instincten en behoeften. Nergens wordt dat meer duidelijk als bij een baby. Een klein mensje wat nog niet heeft gehoord van beschaving, tv en WiFi. Uiteraard moet dat zo snel mogelijk de kop in gedrukt. De denkende mens, de geëvolueerde mens, de wetenschappelijke mens, is er een die zijn instincten overwonnen heeft. Met lichaam als ongemakkelijk voertuig voor de geprijsde hersenen struikelen we door het leven, nieuwe ontdekkingen achterna.

Voel je al dat ik hier een mening over heb? (Oh Shit! Een vrouw met een mening! )

Ok. Babies. Instincten. Stukje je geschiedenis. (Zet bril op, pakt aanwijsstok)

In het pre industriële tijdperk was het gezin een economische eenheid. Er werd samen geleefd en samen gewerkt. Al het werk was huiswerk (werk wat je thuis doet om het gezin draaiende te houden. Of dat nu schoonmaken of oogsten is). Toen gebeurde er twee dingen.

Ten eerste: fabrieken. Er kwamen fabrieken, mensen verhuisden meer naar de stad en “Liefje ik ga naar mijn werk” was geboren. Zoals absoluut elk gezin met kinderen heel grondig beseft is dat moeilijk te combineren met zorg voor de kleintjes.

Ten tweede: John B Watson en zijn onfrisse ideeën over kinderen en opvoeding. Jannetje is de vader van het behaviorism. Kort samengevat: de psyche van een mens is als een machine. Geprogrammeerd door voorgaande ervaringen en dus ook opnieuw te programmeren. Klinkt misschien niet zo heel erg, maar dit experiment is erg verhelderend (ga even kijken, echt..ik wacht wel….ben je er weer?…erg hè..)

Janneman hield zich onder andere bezig met het opvoeden van kinderen. Nou ja, met de theorie daarvan. Dat was tot nog toe overgelaten aan moeders en hun instincten. Uiteraard moest dat snel rechtgezet worden met de ferme hand der wetenschap! Opvoeden ging volgens hem over het creëren van een goede burger. Dat ging met zo min mogelijk affectie. Een kind mocht de ouder nimmer tot last zijn en de moeder mocht niet al te veel aandacht geven. Zal het je verbazen dat zijn eigen kinderen niet echt goed geëindigd zijn? Zelfs zijn kleindochter heeft naar eigen zeggen schade opgelopen door zijn opvoedmethodes.

Toch is veel van wat deze man heeft bedacht in onze maatschappij doordrongen. Ken je de term “Rust, Reinheid en Regelmaat”. Vast wel. Het hele laten huilen, strenge, hij-moet-zelf-leren-slapen opvoeden komt bij de goede meneer Watson vandaan.

En zo zijn generaties aan kennis weggevaagd. Van moeder op dochter, eeuwenlang, werd wijsheid doorgegeven, om uitgewist te worden door de strenge heren wetenschappers. Nu komen we langzaam daarvan terug maar voelen we het gemis. We zijn zo ver van onze eigen dierlijke aard dat we er niet meer op durven vertrouwen. De stem van instinct is zacht en snel overstemd. Ja, ouders voelen vaak nog wel hoe de natuur het wilt, maar worden ook snel onzeker. Dus wat dan? Mijn voorstel is driedeling, met aan het eind een spannende twist.

Ten eerste:

Vertrouw op je kind. Een pasgeboren baby weet nog niets van beschaving en opvoedkunde. Haar innerlijke stem is luid en duidelijk. Ze uit verlangen naar de dingen die ze echt nodig heeft en geeft weerstand tegen moderne verzinsels. Helaas vinden we het tegenwoordig zelfs nog moeilijk om naar de luide stem van een baby te luisteren. Of we willen wel, maar weten echt niet meer wat de behoefte is. Vandaar….

Ten tweede:

Leer van de primitieve stammen die er nog zijn. Zoek plekken zonder beschaving waar mensen van alle leeftijden gelukkig zijn. Niet genoeg airmiles voor een retourtje jungle? Gelukkig heeft deze dame  het werk al gedaan. Haar boek The Continuüm Concept is een verhelderende aanrader. Ontwaak je innerlijke jungle ouder. Gepaste kledij is optioneel.

Ten derde: (en nu de twist)

Luister naar de wetenschap. Wat! Diezelfde wetenschap die de boel in het begin zo verpest heeft? Niet helemaal. Gelukkig is er wel het een en ander veranderd in de rangen der onderzoekers. Hoewel nog steeds een patriarchaal bolwerk is in ieder geval de kwaliteit van de data vooruit gegaan. En wat blijkt? Opvoeden met liefde is goed. Liefde is het ingrediënt waardoor jonge hersenen groeien. De wetenschap begint eindelijk, eindelijk, uit te vinden wat onze voormoeders al heel lang wisten.

Babies moet je knuffelen. Zo veel mogelijk.

In de komende weken wil ik wat dieper ingaan op de instinctieve behoeften van kinderen. Volgende keer: slapen in gezelschap.

 

 

Naam

Reactie

Laat een reactie achter

door DolleMoeder 25 februari 2022
Ik ben ondertussen zo goed in scheiden dat ik een handboek kan schrijven. Dus, eehhhh, bij deze, mijn handboek voor scheidende ouders. Of nou ja, stukje nuance; dit is het eerst deel. De inleiding waarin ik nooit gedacht had op te kunnen scheppen over mijn praktijkervaring met scheidingen. Voor relatie advies moet je duidelijk niet […] The post Handboek scheiden; waarom zou je naar mij luisteren? appeared first on DolleMoeder.
door DolleMoeder 3 december 2021
Zelfzorg. Ofwel, de eeuwige dooddoener: “Zorg je wel goed voor jezelf?” Bah!, Bah! Bah! Ik heb zo’n ontzettende klerehekel aan die vraag! Alsof je op je tandvlees loopt omdat je er gewoon even niet aan dacht om voor jezelf te zorgen! “Oh ja, da’s waar ook, laat me even alle stress uit zetten en een […] The post Zelfzorg met een zorgenkind. appeared first on DolleMoeder.
door DolleMoeder 22 oktober 2021
Genderneutraal opvoeden is een ‘hot topic’. Ineens, of eigenlijk niet zo ineens, hoor je het overal, inclusief wat stevige kritiek. Want mogen meisjes nog wel meisjes zijn? En moeten jongens nu verplicht met poppen spelen? Mag je je kind nog wel gewoon Henk of Marietje noemen? Kort antwoord; het valt allemaal wel mee. Voor het […] The post Genderneutraal opvoeden, wat moet je daar nou weer mee? appeared first on DolleMoeder.
door DolleMoeder 24 september 2021
Een geboorteplan. Met mooie picto’s of lieve tekst is het een fijne plek voor al je bevalwensen. Ja, of niet. Ik moet jullie iets bekennen; ik ben anti geboorteplan en zeer anti bevalwensen. Had je vast niet van me verwacht. Maar geef me even, dan zetten we samen het hele idee van een geboorteplan op […] The post Hoe schrijf je een geboorteplan? appeared first on DolleMoeder.
door DolleMoeder 3 augustus 2021
Er is weer een opleving in de discussie rondom het zogenaamde transgender gevaar. Ja, of we noemen het gewoon transfobie. We krijgen dit keer nieuwe smaakjes, vooral een weerstand tegen veranderende taal. Het idee dat genderneutraal of inclusief taalgebruik iets doen met de oude, voor veel mensen belangrijke, termen. Ook gaan de klassieke verhalen rond, […] The post Ontmoet het transgender gevaar. appeared first on DolleMoeder.
door DolleMoeder 9 juli 2021
Toen mijn mannelijkheid, nu een dikke twee jaar geleden, met geen mogelijkheid terug de kast in te proppen was, zette ik me, naast alle mooie vooruitzichten, ook schrap voor enige discriminatie. Dat was niet voor niets. Ik ben ontzettend trots op mijn geweldige, liefhebbende en steunende omgeving maar dat hele trans zijn is niet allemaal […] The post Nee Karen, kinderen van transgender ouders zijn niet zielig. appeared first on DolleMoeder.
door DolleMoeder 15 juni 2021
Als je een zorgenkind hebt, een anders-dan-anders kind, herken je misschien de paniek die je voelt bij de zoveelste afwijzing, het volgende overleg of de keer op keer uitgesproken ‘zorgen’ die iedereen heeft. Leuk wel, zo’n extra stukje trauma. Een systeem ingesteld op afwijzing Laatst bracht ik mijn dochter naar de opvang. Kneiterleuke plek trouwens, […] The post Constante afwijzing; Hoe ouders van een zorgenkind in de stress schieten. appeared first on DolleMoeder.
door DolleMoeder 9 april 2021
Als we denken aan een typische autist dan denken we vaak aan een kind of volwassene die rare, herhalende bewegingen maakt. Heen en weer wiegen bijvoorbeeld, of met de handen fladderen. Dat bewegen wordt stimmen genoemd en daar wil ik vandaag over praten. Om maar meteen met de deur in huis te vallen; iedereen stimt. […] The post Ik stim, jij stimt en wij stimmen allemaal! appeared first on DolleMoeder.
door DolleMoeder 19 maart 2021
Er zijn behoorlijk wat ouders in nood de laatste tijd en dat vind ik behoorlijk begrijpelijk. Kinderen opvoeden is niet makkelijk. Ha! Dat was een inkopper, en een understatement. Kinderen opvoeden is een taak voor ongeveer zes volwassenen (heb ik uitgerekend, lees maar! Je bent niet gek, je bent gewoon met te weinig.) dus het […] The post Ouders in nood; Help ik verzuip! appeared first on DolleMoeder.
Meer posts
Share by: